Przeglądasz rozdział:

Bitwy powstania (kartografia)


La ville, les fortifications, les barricades de Varsovie et les troupes Polonaises le 19 août 1831 [Miasto, fortyfikacje, barykady Warszawy i oddziały polskie, 19 VIII 1831].

Data i miejsce wydania 1833, Lipsk
Miejsce przechowywania AGAD, Kartografika z innych Oddziałów 669, k. 9.
Komentarz
Pierwsza strona dokumentu Kliknij aby powiększyć

Autorem mapy jest August Kneisel. Mapa ta jest kartą z dzieła zatytułowanego Atlas de cartes et de plans pour servir al'intelligence de l' histoire de l'insurrection du peuple polonais wydanego przez Richarda Otto Spaziera w Lipsku w 1833 r. Zasięgiem obejmuje Warszawę, po obu stronach Wisły, w granicach okopu oraz najbliższe terytoria przedmiejskie od Wierzbna do Bielan i od wsi Wola do rogatek Grochowskich. Rzeźbę terenu przedstawiono metodą kreskową. Na mapie wykreślono sieć komunikacyjną, ulice, place, takty, drogi, mosty, rogatki) i sieć hydrograficzną (rz. Wisłę, rzeki stawy). Zabudowę w granicach miast ukazano blokowo, wyróżniając Zamek królewski, pałac Saski i Belweder, a poza granicami w sposób zindywidualizowany. Wśród elementów zagospodarowania terenu (lasy, łąki, ogrody, parki, cmentarze, folwarki, karczmy, fabryki, cegielnie, wiatraki, papiernie, prochownie) wyróżniono symbolem rysunkowym i kolorem pomarańczowym fortyfikacje położone po obu stronach Wisły. Na mapie naszkicowano położenie oddziałów wojsk polskich. Podano nazwiska dowódców. Kolorami objaśnionymi w legendzie rozróżniono oddziały kawalerii (kolorem czerwonym) i oddziały piechoty (kolorem niebieskim). Użyte na mapie symbole literowe objaśniono także legendzie. Ponadto na mapie znajdują się ręczne dopiski czerwonym atramentem dotyczące mniejszych jednostek wojskowych i ich uzbrojenia, m.in. w fortyfikacji na Woli: „Gen. Sowiński, 10 dział, 3 bataliony”.

Podgląd ilustracji
Warto przeczytać
  • Bartoszewicz A., Bartoszewicz H., Plany szczegółowe Warszawy 1800-1914 w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych, Katalog, Pułtusk-Warszawa 2002;
  • Bartoszewicz H., Prace kartograficzne Korpusu Inżynierów Wojskowych w latach 1815-1830, [w:] Z dziejów kartografii, t. 10: Kartografia Królestwa Polskiego 1815-1915, pod red. L. Szaniawskiej i J. Ostrowskiego, Warszawa 2000, s. 71-84.
  • Bartoszewicz H., Rozwój przestrzenny Warszawy w latach 1800-1914 w świetle źródeł kartograficznych, „Kronika Warszawy”, 2003, nr 1-2(116-117), s. 55-78;
  • F. Brandes, http://de.wikisource.org/wiki/ADB:Spazier,_Richard_Otto;
  • Olszewicz B., Polska kartografia wojskowa (Zarys historyczny), Warszawa 1921;
  • Powstanie listopadowe 1830-1831. Dzieje wewnętrzne. Militaria. Europa wobec powstania, pod red. W. Zajewskiego, Warszawa 1980;
  • Spazier R.O., Geschichte des Aufstandes des polnischen Volkes in den Jahren 1830 und 1831, Bd. 1-3, Stuttgart 1834;
  • Spazier R.O., Historia powstania narodu polskiego w roku 1830-1831, t. 2, Paryż 1833;
  • Tokarz W., Wojna polsko-rosyjska 1830 i 1831, Warszawa 1930.
Opis zewnętrzny Litografia barwiona, 62,0 x 53,6 cm (r. 49,5 x 35,0 cm), skala ok. 1:13 800, jęz. francuski, polski.
Autor komentarza Henryk Bartoszewicz
Digitalizacja dokumentu Paweł Piłat